Medewerker bosmaaier

De groensector heeft te maken met een duidelijke vergrijzing. In 2023 bestond in de bredere bedrijfstak landbouw en visserij al 34 procent van de werkzame beroepsbevolking uit 55- tot 75-jarigen. Dat aandeel is in tien jaar tijd fors opgelopen. Deze demografische verschuiving raakt ook de wereld van hoveniers en groenvoorzieners, waar ervaren vakmensen onmisbaar zijn en tegelijkertijd vaker richting pensioen gaan. 

Tegelijk is het beeld genuanceerder wanneer je inzoomt op onze eigen deelsector. Uit recente sectorcijfers blijkt dat de gemiddelde leeftijd in hoveniers en groenvoorziening rond 36 jaar ligt, net iets hoger dan het agrarisch-groene gemiddelde. Belangrijker nog, het aandeel 55-plussers op de loonlijst neemt wél toe. Dat betekent dat kennisoverdracht, instroom en duurzame inzetbaarheid hoog op de agenda moeten blijven. 

Krapte vandaag, kansen voor morgen

De arbeidsmarkt blijft krap. UWV noemt onder meer hoveniers, groenonderhoud, boomverzorgers en greenkeepers opnieuw kansrijke beroepen. Voor wie wil instromen of doorgroeien zijn er dus concrete kansen, van leerling-hovenier tot voorman. Dat is goed nieuws voor jongeren die een praktisch vak willen leren en graag buiten werken. 

Die krapte zie je terug in de vacaturecijfers. In 2023 stonden er naar schatting ongeveer 3.450 vacatures open in de hoveniers- en groenvoorzieningssector. Eind 2023 werkten in totaal circa 47.710 mensen in deze hoek van de markt, waarvan een stevige flexibele schil meedraait in de piekmaanden. Dat onderstreept de structurele vraag naar nieuwe instroom en het belang van binden en behouden. 

Jonge generatie aanspreken

Op de foto bij dit artikel zie je een jonge collega die zichtbaar plezier heeft in het werk. Dat is geen uitzondering. Jongeren noemen steevast dezelfde pluspunten: werken in de buitenlucht, zichtbaar resultaat aan het einde van de dag en afwisseling in projecten. Denk aan het aanleggen van een buurtparkje met natuurlijke speelplekken, de onderhoudsronde door woonwijken waar je direct bewoners spreekt of het meewerken aan groene daken die steden koeler en gezonder maken. Het vak is tastbaar, sociaal en maatschappelijk relevant.

Voor bedrijven zit hier een sleutel: laat de praktijk zien. Meelopen, proefdagen en BBL-routes maken het verschil. In veel teams werkt dat al goed. Ervaren vakmensen nemen jongeren onder hun hoede, terwijl jongeren nieuwe energie, digitale handigheid en frisse ideeën meebrengen. Zo bouw je aan een gezonde leeftijdsmix.

Wat zeggen de cijfers over duurzame inzetbaarheid

De sector doet het al jaren beter in het bespreekbaar maken van veiligheid en vitaliteit. Tegelijk laten factsheets zien dat verzuim oploopt met de leeftijd en dat fysiek werk een risicofactor blijft. Investeren in ergonomische hulpmiddelen, slimme planning en rotatie van taken helpt om collega’s langer fit te houden. Combineer dat met scholing op het gebied van ecologie, waterberging en natuurinclusief ontwerpen en je vergroot de inzetbaarheid door de jaren heen. 

Concrete voorbeelden van oplossingen

Combinatiebanen in het seizoen. Bedrijven lossen seizoenspieken creatief op door samen te werken met organisaties die juist in de winter meer werk hebben. Zo behoud je mensen het hele jaar en maak je het vak aantrekkelijker voor starters die zekerheid zoeken. 

Structurele instroom via onderwijs. Brancheorganisaties signaleren dat de instroom in het groene mbo onder druk staat richting 2036. Extra aandacht voor voorlichting, gastlessen en doorlopende leerlijnen is daarom cruciaal. 
vakbladdehovenier.nl

Snelle leercurves op de werkvloer. Laat junioren snel succes ervaren. Geef ze verantwoordelijkheden die passen bij hun niveau, zoals het zelfstandig opleveren van een plantvak of het maken van een beplantingsplan onder begeleiding. Dat vergroot eigenaarschap en houdt ze vast.

Wat betekent dit voor jou als starter of zij-instromer

Zoek je een vak waar je elke dag buiten bent, samenwerkt met een hecht team en direct impact ziet in de wijk of bij de klant, dan is dit je moment. De sector vergrijst in brede zin, de vraag naar vakmensen blijft, en er zijn talloze routes om in te stromen en door te groeien. Of je nu kiest voor een BBL-traject, de stap maakt vanuit techniek of bouw, of na je studie juist met je handen aan de slag wilt, er is ruimte om te leren en te ontwikkelen. 

Kortom: de groensector is aan het vergrijzen, maar de toekomst is jong. Door instroom te versnellen, teams vitaal te houden en het vak zichtbaar te maken, zorgen we dat kennis behouden blijft en nieuwe collega’s met plezier instappen. En zoals de collega op de foto laat zien, werken in het groen kan elke dag een glimlach opleveren!